Alweer omzeilen agrariërs regels, nu bij het registreren van melkkoeien. Wat drijft de boeren?
Het moet een wonderlijk weerzien zijn geweest, gisteren in Den Haag. Minister Carola Schouten (ChristenUnie, Landbouw) ontbood op haar ministerie vertegenwoordigers van de agrarische sector: de noordelijke en zuidelijke land- en tuinbouworganisatie, de club van jonge boeren, de melkveehoudersvakbond en de Rabobank. De boodschap van de minister: haar vertrouwen was ernstig geschaad, nu was vastgesteld dat er boeren zijn die sjoemelen met de registratie van hun dieren. Zo willen ze meer beesten houden dan volgens de milieuregels is toegestaan.

Nog geen twee maanden geleden mochten de boeren zich ook al met de pet in hand komen melden op het ministerie. Toen moesten ze zich verantwoorden voor fraude met mest.

Dat ‘gesodemieter’, zei boerenvoorman Marc Calon stoer, zou de agrarische sector ‘oplossen, uitroeien’. Op last van de minister kwam er een plan van aanpak, waarin boeren en mestbedrijven een cultuuromslag beloofden: van ‘fraude mag’ naar ‘fraude is fout’.

De inkt van dat plan is nog niet droog of het wordt al duidelijk hoe nodig die cultuuromslag is. De agrarische sector weet bij de minister alwéér de indruk te wekken dat wettelijke normen er worden gezien als een vrijblijvende suggestie. Wat maakt de boerensjoemelcultuur zo hardnekkig?

Bruins wist wel dat er in zijn sector „naar de mazen van de wet gezocht” wordt. Hij hoort die verhalen extra snel omdat hij in het bestuur zit van de melkveehouderijafdeling van boerenorganisatie LTO Nederland. Maar van deze vorm van fraude had hij „nog nooit gehoord”, zegt hij, ook al gebeurde het volgens minister Carola Schouten (Landbouw, ChristenUnie) op grote schaal. „Ik was echt verbaasd over die cijfers”, zegt Bruins.

Hij vindt het vooral „frustrerend” dat de landbouw nu wéér in het nieuws komt als een sector die het niet nauw neemt met milieuregels. „Dat vind ik zó schadelijk.” Hij vreest dat het ten koste gaat van de invloed die boeren via LTO hebben op het ministerie. „We proberen veel te regelen voor boeren. Maar hiermee worden we weer op een achterstand gezet.”

(......)

Maar de fraude laat ook „een stuk onmacht” zien van melkveeboeren, zegt Bruins. Al wil hij de fraude „op geen enkele manier” goedpraten.
De fosfaatregels zijn ingewikkeld en ze zijn de laatste jaren vaak veranderd. Nu zijn de regels als volgt: boeren hebben allemaal een maximale hoeveelheid fosfaat die ze mogen uitstoten, gebaseerd op het aantal koeien dat ze in juli 2015 hadden.

De melkveehouders mogen dus niet uitbreiden – tenzij ze ‘fosfaatrechten’ kopen van een andere boer.

Maar niet alleen uitbreiden is lastig. Ook bij een gewone bedrijfsvoering zitten er altijd fluctuaties in de hoeveelheid koeien, zegt Bruins. Al is het maar omdat het er ene jaar veel stierkalfjes worden geboren – die meteen doorverkocht worden – en het andere jaar veel vaarskalfjes (vrouwtjes). Die wil Bruins het liefst houden om later te kunnen melken. Maar als er te veel vaarskalfjes geboren worden, mág hij ze niet houden. Dan zit hij aan zijn fosfaatplafond.

Dat is het moment dat sommige boeren de mazen van de wet gaan zoeken. Dat boeren creatieve oplossingen zoeken, begrijpt Bruins nog. „Ik snap best dat ze hun koeien niet willen wegdoen, maar doe het dan wel binnen de wet.” Een voorbeeld van zo’n legale creatieve uitvlucht? Stel: een boer heeft in een bepaald jaar veel vaarskalfjes gekregen die hij wil houden. „Dan vraag je aan een Duitse collega om ze op te fokken. En na twee jaar neem je ze weer terug.”

Accountancy en verschillende adviesbureaus hebben al maanden van allerlei sluiproutes uitgevogeld om de fosfaat reductie ongedaan of helemaal te omzeilen . Door telkens een nieuwe barrière op te werpen heeft onze staatsecretaris de veehouders op hun wenken bediend dat ze niet moesten treuzelen maar doorpakken, en met succes. CBS geeft al aan dat ze geen flauw benul hebben over de uitleg die hier op prikbord al verschillende malen is gegeven !!.
Door een veehouder die bijvoorbeeld al zijn jongvee over de grens heeft geparkeerd te betitelen als creatief is puur het misleiden van de kamer