Laten we nog eens teruggrijpen op bericht 194
HansSchoen schreef:
Je kunt er nog een splitsing in aanbrengen. 1. De keuze, gedwongen door de omstandigheden, te schieten op alles, wat beweegt. 2. De strafbaarheid van die keuze. In het laatste geval: 3. De toestemming geven voor het maken van die strafbare keuze. 4. Het onder de pet willen houden van die toestemming. 1. Ik kan mij een situatie voorstellen, dat men geen enkel risico wil lopen, dat de gegijzelden door de kapers worden gedood. Effectief handelen was geboden. 2. Het buitensporig geweld verraadt weinig overleg. Eerst schieten en dan pas vragen stellen, dat is niet, wat ik versta onder rechtsgeldig 'effectief handelen'. 3. Het lijkt me vrij onwaarschijnlijk, dat de opdracht is geweest: 'Het doet er niet toe, HOE je ze uitschakelt, ALS je ze maar uitschakelt.' Maar net zoals een 'Code Red' (a Few Good Men) kwam het er wel op neer. 4. Politiek was van Agt 'tevreden met het rapport'. Dat was Kolonel Jessuph ook. Alleen staat van Agt niet in de getuigenbank. Een parlementair onderzoek zou op zijn plaats zijn. Hou er wel rekening mee, dat het ego van van Agt als bewindspersoon vele keren in aanvaring is geweest met wat van hem verwacht mocht worden. Eigenzinnigheid is hem niet vreemd. Alle reden dus, om aan zijn 'oprechtheid' te twijfelen. Een onafhankelijk onderzoek is wel het minste, dat je mag verlangen. En dan het liefst door een advocaat als Daniël Kaffee.
Over je eerste punt is eigenlijk de meeste onduidelijkheid. Enerzijds hebben we de verklaring van marinier X, waarover het volgende is geschreven:
Al in 2011 heeft een marinier als lid van de Bijzondere Bijstands Eenheid zijn verhaal gedaan in een getuigenis voor de Molukse Regering in Ballingschap, in aanwezigheid van president John Wattilete. De marinier zegt dat hij er niet mee kan leven dat er doden zijn gevallen tijdens de bevrijdingsactie terwijl dat niet nodig was. Dat alles in de doofpot gestopt is vanwege de bescherming van een hoge politicus, Dries van Agt. Hij zegt dat het aan Van Agt te danken is dat zijn leven traumatisch verlopen is. Aan de vooravond van de bevrijdingsactie kwam Van Agt heel joviaal de ruimte binnen waar de mariniers verbleven en net zo joviaal zei: ”Jongens, we gaan er tegen aan vannacht! En denk er om, we gaan niet voor gevangenen!” Deze houding van Van Agt irriteerde alle mariniers zwaar: ”Hij deed heel populair en deed net alsof hij één van ons was, alsof hij zelf aan de actie deel zou nemen.”
Anderzijds is er het onderzoeksrapport dat een gedetailleerde beschrijving geeft van de actie en waaruit blijkt dat er niet zomaar geschoten is op alles wat bewoog, wat ook in overeenstemming is met het uiteindelijke gevolg van de actie, waarbij drie gijzelnemers gearresteerd werden.
Als de verklaring van marinier X klopt en van Agt heeft gezegd: "En denk er om, we gaan niet voor gevangenen!”, dan is daar in iedergeval geen gehoor aan gegeven.
De dood van Hansina Francina Uktolseja is omstreden. Zij was eerst getroffen door kogels van precisieschutters, en lag in het halfduister op haar rug op de grond in de hoek van een smalle gang naast de keuken van de restauratiecoupé. Nadat mariniers de trein binnendrongen is door hen van nabij op Hansina geschoten. Aan de verwondingen van die kogels is ze overleden. Ze was ongewapend en waarschijnlijk al te zeer verwond om zich duidelijk over te geven.
Matheus Tuny en Ronald Lodwijk Paulus Lumalessil werden beide door de precisieschutters gedood, en er zijn geen aanwijzingen dat er door mariniers in de trein op hen geschoten is. Andreas Abraham Luhulima bevond zich in dezelfde coupé als Ronald Lodwijk Paulus Lumalessil en was ongedeerd. Junus Ririmasse bevond zich in dezelfde coupé als Matheus Tuny en hoewel verwond, overleefde de actie.
Marcus Rudie Lumalessil werd gearresteerd tijdens een vuurgevecht dat plaats vond in de zogenaamde "vrouwencoupé". Vijf gegijzelden liepen bij dit deel van de actie verwondingen op.
George Alexander Matulessy, Dominggoes Rumamory en Max John Papilaya bevonden zich in de kop van de trein. Zij zijn eerst beschoten door precisieschutters, daarna door mariniers van buiten de trein en vervolgens is er vanuit de trein op hen geschoten. Van geen van drie kan worden vastgesteld welk vuur nu precies hun dood heeft veroorzaakt.
De reconstructie in het rapport maakt duidelijk, ook al stelt het dat niet met zoveel woorden, dat de drie mannen in de kop van de trein geen enkele kans hebben gehad om zich over te geven.
De bewering dat er geschoten is op alles wat beweegt is volgens mij waar voor mariniergroep 5, die de kop van de trein binnenviel, maar niet voor de overige vier mariniersgroepen, ook al kan er getwijfeld worden aan de actie van mariniergroep 2 inzake het neerschieten van Hansina Francina Uktolseja.
De officiele geweldsinstructie om middels precisievuur het mengen van gijzelnemers en gegijzelden te voorkomen, is uitgevoerd zoals vastgesteld. Hierdoor zijn zeker twee gijzelnemers gedood, drie van hen zijn hierdoor verwond, waarbij onduidelijk is of hun dood het gevolg is van het precisievuur of door vuur van mariniers in of buiten de trein.
De officiele geweldsinstructie om elke gijzelnemer die zich duidelijk zichtbaar overgeeft, aan te houden, is uitgevoerd. De dood van Hansina Francina Uktolseja is daarbij discutabel. Zij was vermoedelijk te zwaar verwond om zich duidelijk zichtbaar over te geven en bevond zich op een positie die het bemoeilijkte om een goede inschatting van de situatie te maken.
De aanname van jou, HansSchoen dat er geschoten is op alles dat bewoog is niet helemaal gerechtvaardigd. Het is volgens mij waar voor de drie mannen in de kop van de trein, maar niet voor de overige doden. De claim dat van Agt gezegd zou hebben dat "we niet voor gevangenen gaan" is in iedergeval niet opgevolgd en de officiele geweldsinstructie is uitgevoerd zoals van te voren was vastgelegd. Dat die geweldsinstructie excessief is geweest, daar kan met betrekking van de kop van de trein over gediscussieerd worden. Wel staat vast dat dat besluit door de ministerraad is genomen en niet slechts op het conto van de heer van Agt kan worden geschreven.